Stanowisko Prezydium Zarządu Głównego Ligi Ochrony Przyrody w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o lasach z dnia 7 stycznia 2014 roku skierowane do Pana Prezydenta RP, Parlamentarzystów oraz Rady Ministrów RP.
Liga Ochrony Przyrody należy do najstarszych organizacji tego typu w Polsce. Została utworzona w 1928 roku. Naszym głównym celem jest troska o zachowanie i odnawianie zasobów, tworów i składników przyrody będących dziedzictwem i bogactwem narodowym. Liga Ochrony Przyrody realizuje swoje cele przede wszystkim poprzez popularyzację idei ochrony przyrody, kształtowanie właściwego stosunku do przyrody i środowiska i wychowywanie w tym duchu społeczeństwa obywatelskiego, wrażliwego i odpowiedzialnego za nasze wspólne dziedzictwo przyrodnicze, którego ważnym elementem są lasy. One są głównym źródłem różnorodności biologicznej w naszym kraju. Stąd większość utworzonych w Polsce form ochrony przyrody, zwłaszcza parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i obszarów Natura 2000, obejmuje tereny leśne.
Lasy Państwowe są głównym gospodarzem większości lasów w Polsce (78%). Na terenach będących w ich zarządzie znajduje się około 85% wszystkich rezerwatów przyrody, wszystkie spośród 122 parków krajobrazowych posiada w swoich granicach lasy oraz większość obszarów Natura 2000. Poza tym ponad 65% wszystkich gatunków roślin, zwierząt i grzybów występujących w Polsce to gatunki leśne lub związane z lasem.
Realizacja większości zadań ochronnych w rezerwatach, parkach krajobrazowych i obszarach Natura 2000 jest powierzona gospodarzom Lasów Państwowych. Mimo zapisów ustawowych (art. 54 ustawy o lasach) Lasy Państwowe nie otrzymują dotacji celowych z budżetu państwa na zadania zlecone (zwłaszcza na ochronę przyrody) przez administrację rządową w wystarczającej ilości i uzupełniają braki z własnych środków. Na przykład w latach 2006-2007 Lasy Państwowe, angażując własne fundusze, przeprowadziły pierwszą w Polsce (i dotychczas jedyną) inwentaryzację przyrodniczą o zasięgu ogólnopolskim.
Z niepokojem przyjęliśmy zapowiedź zmian w ustawie z 1991 r. o lasach, których efektem ma być pozbawienie Lasów Państwowych znacznych środków finansowych. Zaproponowane kwoty wpłat, skumulowane w ciągu dwóch lat, 800 mln zł w roku 2014 i 800 mln w roku 2015 oraz po 2 % od sprzedaży drewna w dalszych latach, stanowią realne zagrożenie dla realizacji wielofunkcyjnej gospodarki leśnej, zwłaszcza w zakresie ochrony przyrody oraz uniemożliwią realizację na dotychczasowym poziomie zadań służących edukacji przyrodniczej społeczeństwa, rekreacji i turystyce.
Podejmowanie powyższych rozwiązań w pośpiechu, bez wszechstronnej analizy i bez szerokiej konsultacji budzi nasz społeczny sprzeciw. Apelujemy o rozwagę i mądrość przed szkodą. Lasy Państwowe są firmą dobrze i racjonalnie gospodarującą w imieniu społeczeństwa obszarami leśnymi od 90 lat i cieszą się dużym prestiżem zarówno w kraju, jak i za granicą.
Psucie dobrze funkcjonującej firmy, która bardzo dobrze zarządza lasami - naszym narodowym dobrem - byłoby dowodem krótkowzroczności i braku należytej troski ze strony państwa.
Warszawa, dnia 20.01.2014 r.
Dr inż. Ryszard Kapuściński
Prezes Zarządu Głównego Lig i Ochrony Przyrody